Monniken zijn ook maar mensen

Geen ander land in Azië heeft zoveel Boeddhistische monniken als Myanmar. Het Boeddhisme is de grootste godsdienst (eigenlijk is ‘levensfilosofie’ een beter woord) en dat merk je aan de zachte aard van de mensen, een oneindig aantal stupa’s, tempels en kloosters in het landschap en de nog grotere aantallen monniken. Elke ochtend lopen ze met een kom onder de arm door het straatbeeld. Vrijwel alle jongens onder de 20 jaar gaan vroeg of laat een keer het klooster in. Ze krijgen daar onderricht in de leer van Boeddha, leren mediteren en leren het sobere en ascetische leven van een monnik te aanvaarden. Een aantal van hen blijven uit eigen keuze hun hele leven in het klooster, maar de meeste gaan na een aantal jaren ‘dienst’ weer naar huis om burgers te worden. Als je weet dat er 47 miljoen Burmezen zijn, waarvan de meeste Boeddhist, dan heb je een gevoel bij de aantallen monniken die hier elke dag over straat wandelen.

Het is ontzettend leuk om met monniken te praten. Ze grijpen elke kans aan om met een buitenlander te kunnen converseren. In Kalaw stak ik mijn nieuwsgierige hoofd door de deuropening van een gebedsruimte en werd meteen op de thee gevraagd door de 75-jarige hoofdmonnik. Hij sprak geen woord Engels, maar toch hadden we een heel leuk gesprek waarin veel informatie uitgewisseld werd. Erg interessant voor mij, want als je iemands godsdienst/levensfilosofie kent, dan worden ook de culturele denkbeelden en levenswijzen ineens een stuk duidelijker.

Een van de meest interessante dingen van met monniken omgaan vind ik om te zien in hoeverre zij hun kuise bestaan serieus nemen. We weten tenslotte allemaal hoe dat in de Katholieke kerk gaat. Hoe rechtschapen zijn ze echt? Ik bedoel, kun je echt allemaal jongens in de leeftijd van 14 tot en met 25 samen in een klooster stoppen en verwachten dat er niks gebeurt? Of is dat alleen mijn dirty mind? In het teak klooster in Mandalay vroeg een 25-jarige monnik of ik met hem mee wilde gaan omdat hij me wat wilde laten zien. Ik wist aanvankelijk zeker dat ik veilig was, want het is tenslotte een monnik, maar toen hij me zijn slaapkamer binnen leidde werd ik toch een beetje nerveus. Blozend zat ik op zijn bed en vroeg me af of ik hier überhaupt wel mocht komen. Er was niemand anders aanwezig en tja, monniken zijn ook maar mensen. En hij mocht nu wel monnik zijn, maar wie weet wanneer zijn dienst erop zat en hij kon besluiten weer terug te keren in de wereld van het vleselijke? Toen hij prompt door zijn collectie boeken begon te spitten en een boek met Dhamma tekeningen tevoorschijn haalde, kon ik weer uitademen. Deze brave Hendrik had nog net geen aureool om zijn hoofd. Op straat zag ik monniken voetballen, hun gewaad strak opgeknoopt boven de knieën. Maar nooit zag ik ze een vrouw aanraken. Een andere keer werden we door een jonge monnik op straat uitgenodigd om zijn klooster met 2400 spirituele collega’s te bezoeken. Onderweg naar zijn studiezaal spraken we over voetbal (“You froh Niederland? Numbah 2 football in the world! Snijder! Van Pewsie!”) en keken we naar de novices die chantend met hun voorhoofd op de grond aan het bidden waren. De studiezaal was groot en overal stonden kleine tafeltjes met stapels boeken en schrijfgerei. Hier werd duidelijk hard gestudeerd. Trots lieten de jongens ons de foto’s van de leraren en de hoofdmonnik zien, die in de karakteristieke Aziatische versie van Volendam-chique aan de wand hingen. Ze lieten ons hun Engelse boeken zien en het traditionele Pali schrift, de taal van de Boeddha, wat ze moeten leren lezen. Wederom geen greintje kwaad of tekenen van zondig gedrag, alleen die vredige onschuld. Ik was zwaar onder de indruk.

We namen afscheid en gingen naar huis. Onderweg naar de poort liepen we door een klein steegje tussen de slaapzalen, waar ik gelach en gespetter hoorde. We liepen langs een wasplaats waar een stuk of wat monniken van in de 20 zich van kop tot teen aan het inzepen waren. Luidkeels lachend wasten ze elkaars rug. Tja, ik kon niet niet kijken, zeg maar. De aanblik van een stuk of 6 mooie, gebruinde, half naakte jongemannen met buikspieren als wasborden en armen als staalkabels deed me onverwacht even slikken. En zij, boefjes die ze waren, zagen me en begonnen spontaan een watergevecht. Daar, vlak voor mijn ogen, terwijl ze me lachend aankeken en emmers water over elkaar heen gooiden als ware het een shampooreclame, zij het dat ze allemaal kaalgeschoren waren. “You are beautiful,” riep er eentje, terwijl hij me een knipoog gaf en de waterdruppels van zijn wimpers afvielen. Het was een enorm bizar gezicht. Weg mentaal beeld van veronderstelde onschuld. Juist, dacht ik grijzend, monniken zijn ook maar mensen!