De bosmensen

In Maleisie had ik gehoord van een rehabilitatiecentrum voor orang utans (letterlijk 'bosmensen') in Sumatra en dus moest en zou ik daar heen gaan. Want hoe vaak zie je nou een orang utan in het wild? Nooit dus! En lang zal het niet meer duren voordat ook deze mogelijkheid verdwijnt, want er wordt geschat dat er nog maar 7000 wilde orang utans over zijn. Het regenwoud maakt in razend tempo plaats voor palmolieplantages en habitatverlies is dan ook de grootste oorzaak van het verdwijnen van de mensapen.

Een aantal dagen geleden kwamen we aan in Bukit Lawang, een heel klein dorpje aan een rivier die de bewoonde wereld scheidt van de Sumatraanse jungle. Als we vanuit ons guesthouse naar de overkant van de rivier keken, zagen we precies de jungle zoals die er naar mijn mening uit hoort te zien; steile kliffen van 50 meter hoog, dicht begroeid met bossen en lianen. Het geheel lijkt over de rivier naar je toe te hellen en ziet er ontzettend imposant en dreigend uit. Met andere woorden, precies mijn kopje thee!
Op de eerste dag hadden we meteen prijs. We hoorden buiten wat mensen roepen en toen ik mijn hoofd uit het raam stak en hun wijzende vingers volgde, zag ik tot mijn verassing een groot, knaloranje silhouet slingerend van tak naar tak naar beneden komen. Er achteraan kwam eenzelfde harige vorm, maar dan kleiner. Vliegensvlug dook ik mijn kamer in, greep mijn camera en rende naar de river, waar het stel in rondpoedelde en zich langzaam maar zeker naar het nabijgelegen rehabilitatiecentrum begaf. Zie foto's. Wij volgden en staken met een bootje de rivier over om ze van dichtbij te kunnen bekijken.

De orang utans in het natuurreservaat, wat helemaal tot het noordelijke puntje van Sumatra reikt, zijn voornamelijk wild, maar enkele zijn gered uit kooien bij mensen thuis en worden met een rehalbilitatieprogramma teruggezet in het wild. Ze zijn dus half tam en gewend aan mensen, maar leven in de natuur zoals het hoort en paren met wilde orang utans in een poging de populatie weer op peil te brengen. Elke ochtend kunnen ze, als ze willen, op een voederplaats melk en bananen krijgen. De eerste dag dat wij daar waren, zagen we 6 apen, waaronder 1 mannetje. Hij kwam niet te dichtbij, want hij was wild en was daar alleen omdat hij een van de semi-wilde vrouwtjes aan het volgen was.
Orang Utans zijn unieke beesten. Hun gezichten zijn, net als bij mensen, totaal verschillend en vooral de mannetjes zijn imposant. Ze lijken zo kalm, maar vergis je niet; die lange armen zijn 10 keer zo sterk als die van een mens! En ze weten het ook. Toen alle apen wat bananen hadden verorberd, besloot het mannetje naar beneden te komen en de rest van de emmer melk leeg te drinken. Als een gek grepen de gidsen alle toeristen in hun kraag en bliezen we de aftocht tot we op een veilige afstand waren. Natuurlijk zitten er altijd ontzettend domme mensen tussen, zoals het Spaanse meisje wat ondanks verschillende waarschuwingen van de gidsen maar foto's bleef maken en dichter en dichter bij het mannetje kwam totdat ze er maar 4 meter vanaf stond. Chris en ik hoopten natuurlijk dat ie even flink zijn tanden zou laten zien, of razendsnel zou uithalen, maar helaas was hij in een goede bui door al die bananen. Jammer, geen dooie toerist die dag.

Het is een onbeschrijflijk gaaf iets om mensapen van zo dichtbij te zien. Een van de vrouwtjes was weggehaald bij een Chinese familie, die zoveel van haar hield dat ze zelfs haar eigen babysitter had. Zij is dus gewend aan aandacht van mensen en denkt af en toe dat ze zelf ook een mens is. Soms komt ze uit de jungle en neemt zelfstandig de boot naar de andere kant van de rivier, waar ze een keer een restaurant binnen is gelopen. Ze kon de deur niet vinden, dus trok ze de muur uit elkaar (!), liep de keuken in, pakte een wok, deed daar rijst in, brak de kraan af (ze wist niet hoe die werkte) en deed water erbij, zette de wok op het vuur, roerde er even in en nam de pan met rijst en al mee terug naar de jungle om het op eten. Tegenwoordig houdt ze het gelukkig bij melk en bananen. Het is een vriendelijk beest wat als enige van de semi-wilde apen uit zichzelf dichtbij komt. Ze gaf zelfs Chris haar hand en stond toe dat hij haar arm vlooide. Ik lag helemaal in een deuk natuurlijk.

De beste foto's van ons orang utan avontuur staan helaas op Chris zijn camera, dus die kunnen bekeken worden als ik thuis ben.